ЖОО-дағы болашақ мұғалімдердің этномузыкалық мәдениет деңгейін психологиялық-педагогикалық диагностикалау мәселесі
##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:
https://doi.org/10.48371/PEDS.2023.70.3.007Кілт сөздер:
диагностика, мәдениет, этномузыкалық мәдениет, болашақ мұғалім, педагогикалық жоғары оқу орны, деңгей, компоненттер, психологиялық-педагогикалық диагностикаАннотация
Қазақстандағы қазіргі заманғы демократиялық реформалар, ұлтына қарамастан адамның құқықтары мен бостандықтарын құрметтеу бүкіл білім беру саласын халықтың ұлттық-мәдени мүдделерін іске асыруға бағдарлау, ұлттық музыкалық білім берудің сабақтастық жүйесін құру, оның мазмұндық аспектілері мен ерекшеліктерін айқындау қажеттігін көрсетеді.
Жинақталған ұлттық музыкалық материалдарды педагогикалық тұрғыдан меңгеру болашақ мұғалімнің жеке этномузыкалық мәдениетінің деңгейін одан әрі зерттеуді қажет етеді, өйткені ғасырлар бойы қалыптасқан ұлттық музыкалық дәстүрлермен (монодия, импровизация, фразалық ерекшеліктер және т. б.) таныстыру арқылы ғана педагог-музыканттың шығармашылық тұлғасы қалыптасады, ол өзінің және басқа халықтардың музыкасының рухани құндылығын түсіне алады, меңгереді және әр этностың жалпыадамзаттық мәдениеттің қазынасына қосқан үлесін бағалай алады.
Қазақстан халқының көпұлтты құрамы әртүрлі ұлттардың музыкалық мәдениеттерін сақтау және олардың арасындағы жалпыұлттық бірлік, мәдениеттерді сақтауды және өзара байыту мүддесінде өзара іс-қимыл үшін жауапкершілікті арттырады.
Мақалада болашақ мұғалімдердің этномузыкалық мәдени деңгейлерін психологиялық-педагогикалық диагностикалаудың теориялық аспектілері қарастырылады және Қазақстан Республикасының жоғары оқу орындарында студенттердің этномузыкалық мәдениетін қалыптастыру бойынша тәжірибелік-эксперименттік жұмыстың нәтижелері ұсынылады. Студенттердің халықтық музыкалық шығармашылықтың құндылықтарына бағытталу дәрежесін анықтау үшін психологиялық-педагогикалық диагностиканың кейбір әдістері ұсынылған; халықтық музыканы меңгеру барысындағы студенттердің эмоционалды сезімділік дәрежесі; болашақ мұғалімдердің этномузыкалық мәдениетінің қажеттілік-мотивациялық, когнитивтік, эмоционалды-құндылық және белсенділік-шығармашылық компоненттерінің деңгейлерін диагностикалауға бағытталған анықтау экспериментінің кезеңдері сипатталған; этномузыкалық салада кәсіби дағдылар мен біліктерді қалыптастыруға ықпал ететін студенттердің оқу-танымдық қызметін жандандыру үшін жолдар мен әдістемелік нұсқаулықтар ұсынылған.