СТУДЕНТТЕРДІҢ ҰЛТТЫҚ ҚҰНДЫЛЫҚ БАҒДАРЫН ҚАЛЫПТАСТЫРУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ-ӘДІСНАМАЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ
##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##:
https://doi.org/10.48371/PEDS.2025.76.1.013Кілт сөздер:
теориялық-әдістемелік аспектілер, құндылық бағдарлар, болашақ мұғалім, педагогикалық университет, компонент, зерттеу әдістері, ұлттық музыка, студентАннотация
Мақалада болашақ музыка мұғалімдердің ұлттық құндылық бағдарларын қалыптастырудың теориялық және әдіснамалық аспектілері қарастырылып, Қазақстан Республикасының педагогикалық жоғары оқу орындарында студенттердің ұлттық құндылық бағдарларының диагностикасының нәтижелері берілген. «Ұлттық құндылықтар» ұғымының мәні мен мазмұнын ашатын ғылыми дереккөздерге талдау жасалып, оның құрылымының жан-жақтылығы, объективті және субъективті компоненттері сипатталады. Ұрпақтар сабақтастығы ұлттық құндылықтарды пайдалану және жеткізу арқылы жүзеге асады. Бұл қарым-қатынастың маңызы өте зор, өйткені әрбір ұрпақ өз ұлтының мәдени мұрасын меңгеріп, дамытпаса, оның болашағы болмайды және деградацияға ұшырауы сөзсіз. Өз кезегінде, бірнеше жылдан кейін Қазақстанда және әлемде не болатыны қазіргі студенттердің – болашақ мұғалімдердің өмірлік құндылықтарына байланысты.
Қазіргі студенттердің – болашақ музыка мұғалімдерінің ой-өрісін, өмір салтын сипаттайтын құндылық бағдарларының мазмұнын зерттеп, олардың қалыптасуына әсер ететін факторларды анықтау ғылыми қызығушылықты тудырып, болашақ музыка мұғалімдерінің ұлттық құндылық бағдарларын қалыптастырудың жаңа жолдарын іздеу мәселесін өзекті етеді. Олардың ішінде адам өмірінің мәні, салт-дәстүрлері мен әдет-ғұрыптары, дүниетанымдық ұстанымдары және т.б. туралы ғасырлар бойы қалыптасқан қазақ халқының түсініктерін қамтитын ұлттық музыка өнерінің құндылықтары ерекше маңызды болып табылады.
Мақалада болашақ музыка мұғалімдердің ұлттық құндылық бағдарларын диагностикалауға бағытталған анықтау экспериментінің нәтижелері сипатталған; оқушылардың ұлттық құндылық бағдарларын қалыптастыруға ықпал ететін оқу-танымдық іс-әрекеттерін арттырудың жолдары ұсынылған.
Диагностикалық әдістемелердің мазмұны ашылып (сұрақ қою, тестілеу, сауалнамалар, салыстырмалы тапсырмаларды орындау әдістері және т.б.) бақылау және эксперименттік топтардағы студенттердің ұлттық құндылық бағдарларының деңгейлері анықталды. Сонымен қатар, статистикалық әдістерді пайдалана отырып, олардың сенімділігін бақылау үшін арнайы процедуралар жүргізілді, бұл әрбір студенттің құндылық бағдарларын объективті бағалауға, сондай-ақ әртүрлі музыкалық және педагогикалық құбылыстар арасындағы байланыстарды орнатуға мүмкіндік берді.
